Στις μέρες μας, στην ‘Κοινωνία της Γνώσης’, ο ρόλος της εκπαίδευσης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα, για τις ευκαιρίες ζωής. Όπως γνωρίζουμε, η εκπαίδευση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, στη συντήρηση αλλά και στην εξέλιξη της κοινωνίας, αφού στόχοι της είναι η κοινωνικοποίηση όλων των μελών της κοινωνίας (Blackledge & Hunt, 2004). Δυστυχώς όμως, έχει παρατηρηθεί από την κοινωνιολογία της εκπαίδευσης, πως δεν έχουν όλα τα άτομα τις ίδιες ευκαιρίες στην εκπαίδευση παρόλο που από τη δεκαετία του 50’ υπάρχουν πολλές αναφορές σε διάφορες παγκόσμιες Συνθήκες για το δικαίωμα όλων των ατόμων στις ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση.
Η κοινωνία μας, είναι κατανεμημένη σε διάφορες κοινωνικές τάξεις, αυτός ο διαχωρισμός βασίζεται στην άνιση κατανομή του κεφαλαίου, το οποίο κεφάλαιο, παρόλο, που είναι οικονομικός όρος, δεν περιλαμβάνει μόνο τις οικονομικές διαφορές, αλλά και τις πολιτιστικές και κοινωνικές μεταξύ των διάφορων κοινωνικών ομάδων (Bourdieu, 1995). Το γεγονός όμως πως κάθε άτομο επηρεάζεται από την κοινωνική τάξη που ανήκει, μιας και η τελευταία αποτελεί ένα ζωτικό χώρο, ένα μορφωτικό περιβάλλον, μας βοηθά να κατανοήσουμε τον τρόπο που η κοινωνική τάξη επηρεάζει την σχολική επίδοση (Κρασανάκης, 1984).
Στην Ελλάδα, μπορούμε να διακρίνουμε, μια ποσοτικά θεαματική υπερεκπαίδευση μιας μεγάλης έστω μειοψηφίας αλλά και την ημιμάθεια του μεγαλύτερου ποσοστού του πληθυσμού. Το φαινόμενο αυτό, αναδεικνύει τον έντονο πολιτισμικό διαφορισμό του πληθυσμού (Τσουκαλάς, 1992). Οι πολιτικές όμως στην Ελλάδα που προσπαθούν να αμβλύνουν τις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές και πολιτισμικές ανισότητες του πληθυσμού και να προάγουν την ισότητα των ευκαιριών στην εκπαίδευση, έχουν αποσπασματικό και συμπτωματικό χαρακτήρα (Τσαούσης, 1993). Αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό αν αναλογιστούμε πως η κάθε κυβέρνηση τροποποιεί την εκπαιδευτική της πολιτική, και υπάρχουν κάθε χρόνια αλλαγές στο τρόπο πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση.
Κατανοούμε το σημαντικό ρόλο, της κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης, στην ανάδειξη των ανισοτήτων στην εκπαίδευση, και την ανάγκη, πολιτικών οι οποίες θα προάγουν την ισότητα των ευκαιριών, προσφέροντας στα άτομα από τις χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις τις ίδιες ευκαιρίας, μιας και εκπαίδευση όπως αναφέραμε συσχετίζεται σε μεγάλο βαθμό και με τις ευκαιρίες ζωής.
Βιβλιογραφία
- Blackledge, D. & Hunt, B. (2004), Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, Μεταίχμιο, Αθήνα
- Bourdieu, P. (1995), Κοινωνιολογία της Παιδείας, Επιμέλεια Λαμπίρη-Δημάκη Ι.- Παναγιωτόπουλος Ν., Αθήνα, Καρδαμίτσα-Δελφίνι
- Κρασανάκης, Γ., (1984), Κοινωνικοπαιδαγωγική του ελεύθερου χρόνου, Αθήνα, Γρηγόρη
- Τσαούσης, Δ., (1993), Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο στο Κατώφλι του 20ού Αιώνα, Ζητήματα Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Αθήνα, Gutenberg
- Τσουκαλάς, Κ.,(1992), Εξάρτηση και Αναπαραγωγή, Ο Κοινωνικός Ρόλος των Εκπαιδευτικών Μηχανισμών στην Ελλάδα: 1830-1922, Αθήνα, Θεμέλιο