Το τελευταίο διάστημα, ένα από τα βασικά θέματα των δελτίων ειδήσεων αποτελούν οι καταλήψεις σχολείων και σχολών από μαθητές και σπουδαστές αντίστοιχα. Μέσω αυτών των αντιδραστικών εκδηλώσεων προσπαθούν να υψώσουν φωνή διαμαρτυρίας για την ανεπάρκεια του εκπαιδευτικού συστήματος, το οποίο δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στις προσδοκίες τους. Απέναντι στη νεολαία αυτή βρίσκονται οι πολιτικοί, οι οποίοι στο βωμό του εκσυγχρονισμού και των οικονομικών συμφερόντων προβαίνουν σε πρόχειρες και επιπόλαιες αναδιαρθρώσεις του εκπαιδευτικού συστήματος. Στη μέση αυτού του κυκαιώνα παρατηρούμε τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι καλούνται να εναρμονιστούν με τις εξελίξεις και τον εκσυγχρονισμό που υποδεικνύει η πολιτική ηγεσία, να αφουγκραστούν τις επιθυμίες και τις ανάγκες της μαθητικής και φοιτητικής νεολαίας και τέλος να συμφιλιώσουν τα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα.
Το συγκεκριμένο φαινόμενο δεν λαμβάνει πρώτη φορά χώρα στην Ελλάδα. Ο θεσμός της παιδείας πολλές φορές ταλαίσηκε από ποικίλες αναστατώσεις, γεγονός που αποδεικνύει πως νοσεί σοβαρά. Η εκπαιδευτική αυτή κρίση εξακολουθεί να υφίσταται και σνα διογκώνεται σήμερα, συναρτήσει όχι μόνο της οικονομικής, αλλά και της γενικότερης κοινωνικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας. Για μια ακόμη φορά λοιπόν, εν έτει 2011, βάλλεται και πλήττεται ο χώρος της παιδείας στην Ελλάδα.
Αρχικά είναι αξιοσημείωτο να λεχθεί πως η παιδεία ως κοινωνικός θεσμός δεν υφίσταται ποτέ ως αυτόνομη λειτουργία.είναι λειτουργία σκόπιμη συνυφασμένη με τις ανάγκες και τις επιδιώξεις μιας κοινωνίας. Επηρεάζεται από τις γενικότερες κοινωνικοοικονομικοπολιτικές καταστάσεις και υποτάσσεται στις αναπτυξιακές διαδικασίες και στα επιτακτικά αιτήματα των καιρών. Ο ρόλος της ως διαμορφωτή προσωπικοτήτων κατατείνει στη διάπλαση ανθρώπινων τύπων ομόλογων με τη νοοτροπία, τον προσανατολισμό και τις ανάγκες της εκάστοτε κοινωνίας. Την ίδια αντίληψη μάλιστα, εκφράζει και ο Αριστοτέλης στο έργο του «Πολιτικά». Ο Σταγειρίτης φιλόσοφος αναφέρει πως για να ακολουθηθεί ο τρόπος ζωής που αρμόζει στο κάθε πολίτευμα, πρέπει να υπάρχει και η αντίστοιχη μορφή παιδείας, ανάλογα με τους σκοπούς κάθε πολιτείας. Κρίνεται λοιπόν, απαραίτητο στη σημερινή εποχή, που τα δεδομένα αλλάζουν με αστραπιαία ταχύτητα, να αλλάξει και το εκπαιδευτικό σύστημα.
Επίσης, πρέπει να επισημανθεί πως η παιδεία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του κοινωνικού οικοδομήματος, τον θεμελιώδη θεσμό δόμησης μιας πολιτείας. Όσο ορθότερη και αποτελεσματικότερη είναι είναι η παιδεία ενός κράτους, τόσο πιο ισορροπημένη κι αρμονική θα είναι η κοινωνία . κύριος εκφραστής της ανωτέρω άποψης είανι και ο Πλάτων, ο οποίος οραματίστηκε την «ιδεώδη πολιτεία» του βασισμένη στα γερά θεμέλια της ορθής παιδείας, αγωγής, μόρφωσης των φιλοσόφων-βασιλέων. Οι τελευταίοι έχοντας κάνει κτήμα τους τη γνώση, έχουν επιφορτιστεί με την ηθική υποχρέωση να την μεταλαμπαδεύσουν στους υπόλοιπους πολίτες για να τους απελευθερώσουν από τα δεσμά της αμάθειας.από τη άγνοια λοιπόν, θα τους οδηγήσουν στη γνώση, από τη γνώση στην αρετή και από την αρετή στην ευδαιμονία. Συμπεραίνουμε επομένως πως το εκπαιδευτικό σύστημα, η παιδεία ενός κράτους είναι ένας χώρος που απαιτεί ιδιαίτρη φροντίδα κι επιμέλεια.
Η παιδεία λοιπόν, δεν αποτελεί μόνο τη βάση μιας κοινωνίας, αλλά και προϋπόθεση απαραίτητη για την ευημερία των πολιτών της. Η εξυγίανση της παιδείας σημαίνει και την εξυγίανση ολόκληρου του κοινωνικού οικοδομήματος. Η προσπάθεια όμως της εξυγίανσής της δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Για την επίτευξη αυτού του στόχου απαιτείται δημιουργικος διάλογος τριών βασικών συντελεστών, των μαθητών και των φοιτητών, των εκπαιδευτικών και της κρατικής εξουσίας. Οι μαθητές και η φοιτητική νεολαία οφείλει να κάνει γνωστά τα αιτήματά της με δημοκρατικές και ειρηνικές διαδικασίες, οι εκπαιδευτικοί να τα ακούσουν με σεβασμό, να τα αξιολογήσουν και να τα προωθήσουν στον εκαστοτε φορέα της εξουσίας. Ο τελευταιος με νόμους και κανόνες δικαίου σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και άλλους ειδικούς επιστήμονες θα προβεί στη δημιουργία του καταλληλότερου εκπαιδευτικού συστήματος που θα ικανοποιεί τις επιθυμίες και τις ανάγκες των νέων, θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της εποχής και θα είναι ικανό να προάγει το κράτος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αριστοτέλους Πολιτικά (Θ2, 1-4)
Πλάτωνος Πολιτεία (519B-D-520A)
Σπυρίδων Κούτρας Πειστικός Λόγος