Η Ζήτηση και η Προσφορά Υπηρεσιών Επιβατηγού Ναυτιλίας

Ο κλάδος της επιβατηγού ναυτιλίας χαρακτηρίζεται από έντονη εποχικότητα. Η διακίνηση επιβατών και Ι.Χ επιβατικών αυτοκινήτων παρουσιάζει σημαντική αύξηση κατά τους θερινούς μήνες και τις εορταστικές περιόδους, ενώ αντίθετα η διακίνηση φορτηγών αυτοκινήτων εμφανίζει σταθερότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Ο σημαντικότερος παράγοντας ζήτησης υπηρεσιών επιβατηγού ναυτιλίας αποτελεί το μέγεθος της τουριστικής κίνησης στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, το ½ των επιβατών διακινείται κατά τη τουριστική περίοδο αιχμής (3ο τρίμηνο). Ο βαθμός εποχικότητας είναι πιο έντονος στη γραμμή Πειραιάς-Δυτικές Κυκλάδες (60%) και λιγότερο έντονος στις γραμμές του Αργοσαρωνικού (40%), καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των επιβατών στις γραμμές των Κυκλάδων είναι τουρίστες, ενώ στον Αργοσαρωνικό μόνιμοι κάτοικοι ή ιδιοκτήτες δεύτερης κατοικίας στα νησιά αυτά. Η ζήτηση ακτοπλοϊκών υπηρεσιών εσωτερικού για μεταφορά φορτηγών αποτελεί ένα αντίβαρο στην εποχικότητα της επιβατικής κίνησης. Ειδικότερα, το ¼ του κύκλου εργασιών του κλάδου στο Αιγαίο προκύπτει από τη μεταφορά φορτίων.

Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει τη ζήτηση υπηρεσιών επιβατηγού ναυτιλίας είναι το κόστος των ναύλων. Αξίζει να σημειώσουμε ότι, λόγω του ελέγχου των ναύλων από το κράτος αλλά και του ανταγωνισμού που χαρακτηρίζει τον κλάδο, το κόστος των ναύλων στην ακτοπλοΐα του εσωτερικού δεν διαφοροποιείται σημαντικά από εταιρία σε εταιρία ενώ στις διεθνείς γραμμές, η τιμολογιακή πολιτική της κάθε εταιρίας διαμορφώνεται ελεύθερα από την ίδια.

Επίσης η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη ζήτηση των υπηρεσιών του κλάδου και δημιουργεί συνθήκες ανταγωνισμού μεταξύ των εταιριών της επιβατηγού ναυτιλίας όσον αφορά στη προσέλκυση του κοινού.

Τέλος, η υποδομή ενός λιμένα, η ευκολία πρόσβασης σε αυτόν, η συχνότητα και η διάρκεια των δρομολογίων καθώς και η προβολή της χώρας μας ως τουριστικός προορισμός αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση των υπηρεσιών του κλάδου.

Η διάρθρωση του κλάδου της ακτοπλοΐας έχει σημειώσει αξιόλογη πρόοδο τα τελευταία χρόνια, κυρίως μέσω της δρομολόγησης νέων και σύγχρονων πλοίων. Κύριο χαρακτηριστικό του κλάδου είναι η συρρίκνωση του αριθμού των εταιριών που δραστηριοποιούνται στις κυριότερες ακτοπλοϊκές γραμμές. Από πλευράς ιδιοκτησιακού καθεστώτος, οι εταιρίες της ελληνικής ακτοπλοΐας διακρίνονται α) στις μεγάλες επιχειρήσεις οι μετοχές των οποίων είναι εισηγμένες στο Χ.Α.Α, β) σε εταιρίες πολυμετοχικής βάσης στις οποίες κυριαρχεί το στοιχείο της εντοπιότητας καθώς η πλειοψηφία των μετόχων προέρχεται από τη συγκεκριμένη νησιωτική περιοχή και γ) σε ολιγομετοχικές εταιρίες στις οποίες η πλειοψηφία των μετοχών ανήκει σε εφοπλιστικές οικογένειες.

Αξίζει να σημειώσουμε πως h ελληνική ναυτιλία δεν ακολουθεί τα πρότυπα συμπεριφοράς των υπόλοιπων βιομηχανικών κλάδων παρά το γεγονός ότι επηρεάζεται από την εξέλιξη αυτών. Αντιθέτως, η ελληνική ναυτιλιακή αγορά παρουσιάζει πρόσθετες ιδιαιτερότητες δεδομένης της ολιγοπωλιακής οργάνωσής της.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα χαρακτηριστικά του κλάδου της ακτοπλοΐας δυσκολεύουν τη λειτουργία του ελεύθερου ανταγωνισμού και το υψηλό ποσοστό συγκέντρωσης συχνά αναφέρεται ως ένδειξη έλλειψης ανταγωνιστικότητας. Πράγματι, η συνολική εγχώρια διακίνηση επιβατών και οχημάτων πραγματοποιείται σε ποσοστό 50% από τρείς μόνο εταιρίες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι τα χαρακτηριστικά του κλάδου οδηγούν σε ολιγοπωλιακές καταστάσεις στις περισσότερες χώρες. Μάλιστα, η ελληνική μπορεί να θεωρηθεί από τις σχετικά πιο ανταγωνιστικές ακτοπλοϊκές αγορές, βάσει του αριθμού των εταιριών ανά γραμμή. Εξαιρώντας τις άγονες γραμμές (που ούτως ή άλλως είναι φυσικά μονοπώλια), το 1/3 των γραμμών εξυπηρετείται από περισσότερες από μια εταιρίες – ποσοστό υψηλότερο σε σχέση με άλλες μεσογειακές χώρες.

 

This entry was posted in Ναυτιλία, Οικονομικά, Χρηματοοικονομικά and tagged , , , . Bookmark the permalink.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *