Ο ρόλος της τεχνολογίας στη διαμόρφωση της φυσιολογίας των ενόπλων συγκρούσεων

Η τεχνολογική εξέλιξη επηρεάζει τόσο την οικονομική, όσο και την στρατιωτική δύναμη των κρατών και συνεπώς αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στη διαμόρφωση του παγκόσμιου συσχετισμού δυνάμεων. Η τεχνολογική καινοτομία, ειδικά στο στρατιωτικό τομέα, έχει επανειλημμένα αποτελέσει βασικό παράγοντα αλλαγής της ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ αντιμαχόμενων παρατάξεων (Πλατιάς, 1995: 89). Ιστορικά, τεχνολογικές πρόοδοι προέκυψαν μέσα από κοινωνικούς και οικονομικούς μετασχηματισμούς σε τεράστια κλίμακα. Αυτό συνέβη ειδικά στις περιπτώσεις όπου ουσιώδεις νέες τεχνολογίες αναπτύχθηκαν σε όλο το φάσμα της επιστημονικής και μηχανικής έρευνας και διαδόθηκαν ταχύτατα στον κόσμο (Quille, 2001: 215). Ο ρόλος της τεχνολογίας στην διαμόρφωση της φυσιολογίας των ενόπλων συγκρούσεων υπήρξε συνάρτηση των στρατηγικών βάσει των οποίων οι συγκρούσεις αυτές διεξάγονταν, καθώς και του τρόπου κατά τον οποίο η τεχνολογία ενσωματωνόταν στην εκάστοτε στρατηγική.

Η τεχνολογία κατά τον C. Gray (1999: 6) είναι ένας μόνο από τους 17 παράγοντες (διαστάσεις) της στρατηγικής που χωρίς ιεραρχία συμβάλλει ανάλογα κάθε φορά στην προετοιμασία ενός πολέμου και κατ’ επέκταση στην διεξαγωγή του. Η τεχνολογία, σε μια στρατιωτική σύλληψη, είναι η ιδιότητα της επιστήμης και της μηχανικής που εκφράζεται συγχρόνως στις μηχανές που χρησιμεύουν σαν οπλικά συστήματα καθώς και σε εκείνα τα (υπο)συστήματα που υποστηρίζουν τέτοια συστήματα (Gray, 2003: 128). Πολλές φορές στην ιστορία οι τεχνολογικές καινοτομίες στον στρατιωτικό τομέα έχουν συμβάλλει στην δημιουργία αυτού που ονομάζουμε τεχνολογικές επαναστάσεις και ακολούθως έδωσαν το έρεισμα για την μεγάλη συζήτηση που ξεκίνησε περίπου μισό αιώνα πριν (Parker, 2005: 205) σχετικά με την Στρατιωτική Επανάσταση και που στη δεκαετία του 1990 έλαβε τη μορφή της Επανάστασης στα Στρατιωτικά Πράγματα (Revolution in Military Affairs). Ως τέτοια νοείται μια μείζον αλλαγή στην φυσιολογία του πολέμου που επέρχεται από την καινοτόμο εφαρμογή νέων τεχνολογιών οι οποίες, συνδυαζόμενες με θεμελιώδεις αλλαγές στην στρατιωτική τακτική, στις επιχειρησιακές και οργανωτικές ιδέες, αλλάζουν ουσιωδώς τον χαρακτήρα και την συμπεριφορά των ενόπλων συγκρούσεων. Μέχρι τώρα στην ιστορία δύο φορές έχουν συμβεί τόσο μεγάλες αλλαγές, όπου μπορούμε να πούμε πως τα ιστορικά αυτά κύματα αλλαγής που χαρακτηρίζονται από τον τρόπο κατά τον οποίο οι άνθρωποι πολεμούν, αντανακλά και τον τρόπο κατά τον οποίο οι άνθρωποι δημιουργούν πλούτο (Toffler A. & H., 1993). Σήμερα ίσως διανύουμε ένα τρίτο μεγάλο ιστορικό κύμα αλλαγής που χαρακτηρίζεται από την πληροφορία και την γνώση, τον τρόπο κατά τον οποίο δημιουργούμε πλούτο και συνεπώς τον τρόπο κατά τον οποίο οι ένοπλες συγκρούσεις διεξάγονται.

Είναι σημαντικό να εξεταστούν μέσα σε κάθε περίοδο πώς η τεχνολογία έχει συμβάλλει στην διεξαγωγή των πολέμων, δίνοντας περισσότερο έμφαση στην περίοδο που διανύουμε λόγω του σύγχρονου ενδιαφέροντος για την εποχή μας. Επίσης θα εξετάσουμε τη σχέση της τεχνολογίας με αυτό που ονομάζουμε Επανάσταση στα Στρατιωτικά Πράγματα και τέλος θα δούμε εάν η τεχνολογία μπορεί να έχει κάποια επίδραση στον ίδιο τον πόλεμο, όχι δηλαδή μόνο στην διεξαγωγή του αλλά και στην ύπαρξή του.

 

 

Βιβλιογραφία

 

Gray, Collin (1999) Modern Strategy, Oxford: Oxford University Press.

 

Gray, Collin (2002) Strategy for Chaos: Revolutions in Military Affairs and Evidence of History, London: Frank Cass.

 

Quille, G. (2001), ‘The Revolution in Military Affairs Debate and non-lethal Weapons’, Medicine, Conflict and Survival, 17: 3, 215.

 

Parker G. (2005), ‘The “Military Revolution”, 1955-2005: From Belfast to Barcelona and the Hague’, The Journal of Military History, 69:1, 205.

 

Toffler, Alvin and Heidi Toffler (1993), War and Anti-War: Survival at the Dawn of the 21st Century, New York: Warner Books.

 

Πλατιάς, Αθανάσιος (1995) Το νέο διεθνές σύστημα: Ρεαλιστική προσέγγιση των διεθνών σχέσεων, Αθήνα: Παπαζήσης.

Παρέχεται βοήθεια σε εργασίες φοιτητών / στην εκπόνηση εργασιών με σχετικό αντικείμενο.

This entry was posted in Στρατηγική. Bookmark the permalink.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *