Εχοντας γνώση από τους σημαντικότερους σταθμούς της ζωής του πατρός Ιωάννη Ρωμανίδη , δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την αγάπη που έτρεφε ο ίδιος για την ιστορία και κυρίως για την Ρωμιοσύνη.
Ο δικαίως αποκαλούμενος λοιπόν, «προφήτης της Ρωμιοσύνης»[1] μας κληροδότησε έργα που είναι συνυφασμένα και δεμένα μεταξύ τους και αφορούν στην ερμηνεία της θεολογίας του και κυριότερα της ορθοδοξίας μέσα από την Ιστορία.
Το βιβλίο του « Ρωμηοσύνη Ρωμανία Ρούμελη» είναι χαρακτηριστικό δείγμα συγγραφής του Ρωμανίδη, δια του οποίου, εκφράζει την απέραντη αγάπη του τόσο στην Ιστορία του ελληνορθόδοξου πολιτισμού, όσο και στην πατερική θεολογία που βρίσκεται αιχμάλωτη επί αιώνες κάτω από τον ζυγό δυτικών αλλοιωμένων αντιλήψεων.
Η Ρωμιοσύνη, για τον πατέρα Ιωάννη που είναι «συνεχιστής και ηγέτης του ελληνικού πολιτισμού, είναι αυτοπεποίθηση, ταπεινοφροσύνη, φιλότιμο και όχι κίβδηλη, ιταμότης και εγωισμός»[2]. Ο ίδιος, εκ καταγωγής Ρωμιός, υπερασπιζόταν το δικαίωμα, που οι νεοέλληνες αρνούνται χωρίς κανέναν ενδοιασμό την ονομασία μας ως Ρωμιοί απόγονοι, δηλαδή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και κανενός Βυζαντινισμού![3]
Πάντως, είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός ότι η Ρωμιοσύνη (το Βυζάντιο) βρίσκεται στενότατα συνδεδεμένη με την δόξα και την ανύψωση του ανθρωπίνου πνεύματος και αυτό που μερικοί υποτιμητικά ονομάζουν “βυζαντινισμό”[4] και “βυζαντινολογία” συνδέεται με ό,τι εκλεκτότερο έχει να προσφέρει η ανθρωπότητα. Όταν οι Ρωμιοί συζητούσαν για θεολογικά θέματα το έκαναν για να διασώσουν την ανθρωπιά και τον τρόπο δια του οποίου, ο άνθρωπος φθάνει στην θέωση. Δεν επρόκειτο για απέραντες και ατέρμονες κοινωνικές, πολιτικές και φιλοσοφικές συζητήσεις, αλλά για ενασχόληση με υπαρξιακά θέματα. Γι’ αυτό και οι Ρωμιοί ήταν και είναι πάντοτε επίκαιροι και μοντέρνοι. [5]
Βέβαια ο ίδιος ο Ρωμανίδης, γνώριζε καλά την ιστορία περί εθνικών ονομάτων της Ρωμιοσύνης και τη προπαγάνδα των Ευρωπαίων, σχετικά με τον όρο Βυζάντιο και θέλοντας να μας αφυπνίσει από τον λήθαργο, που επί αιώνες βρισκόμασταν αποκομμένοι από τις ρίζες μας, γνωρίζοντας μια άλλη ιστορία όχι περί Ρωμιοσύνης αλλά περί βυζαντινισμού, τονίζει πως έχει έρθει η ώρα να «εγκαταλείψουμε την έντονη πλύση εγκεφάλου που εφιστάμεθα… από τους Ευρωπαίους»[6]
Ασχολούμενος και διαβάζοντας την Ιστορία μέσα από τις πήγες αποκαλύπτει όλη την ιστορική πλαστογραφία των Τευτονοφράγκων, Ρώσων και Ευρωπαίων που μέχρι τον 9ο αιώνα και μετά, την ελληνική επανάσταση δηλητηρίαζαν τα ιστορικά δεδομένα προσαρμόζοντας τα στα δικά τους συμφέροντα.
Στην παρούσα λοιπόν εργασία θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε την προσπάθεια του πατρός Ιωάννη Ρωμανίδη να θέσει τα γνήσια ιστορικά πλαίσια του φαινομένου που ονομάζεται Ρωμιοσύνη και τη σύνδεση αυτής με την Ορθοδοξία .
Παρά τους δυσανασχετισμούς μερικών, ο Ρωμανίδης όταν έκανε λόγο για θέματα ιστορικά αλλά εβρισκόμενα μέσα στους κόλπους της θεολογίας, γινόταν καυστικός μα δίκαιος τονίζοντας ότι η Ρωμιοσύνη και η ορθοδοξία είναι το ένα και το αυτό… δεν γίνονταν να νοηθεί το ένα μέγεθος ανεξάρτητα από το άλλο. Ρωμιός είναι η κανονική ονομασία μας, και χριστιανός Ορθόδοξος η πίστη μας. «Η Ρωμηοσύνη διαφέρει των άλλων πολιτισμών διότι έχει «το ίδιον θεμέλιο με τον ηρωισμό της ως δια την αγιοσύνη της, δηλαδή το Ρωμαίικο φιλότιμο το οποίο δεν υπάρχει εις τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό.»[7]
Η άποψη πως η Ρωμιοσύνη δεν αποδεικνύεται αλλά περιγράφεται και δεν χρειάζεται απολογητές γιατί είναι αφ΄ εαυτού της αυτό που είναι, αποτελεί ίσως και την πιο κεντρική θέση του πατρός Ιωάννη όταν ο ίδιος έπρεπε να υποστηρίξει την υπόσταση του ελληνορθόδοξου γένους έναντι του προοδευτικού τεχνοκρατικού πολιτισμού των Ευρωπαίων.
[1] πρ. Γεώργιος Μετταληνός, Πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης. Σ Ρωμανίδης Ο προφήτης της Ρωμηοσύνης προσωπογραφούμενος μέσα απο άγνωστα ή λίγο γνωστά κείμενα, Εκδ. Αρμός Αθήνα 2003.
[2] Ιωάννης Σ. Ρωμανίδης, Ρωμηοσύνη Ρωμανία Ρούμελη, Εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2002,σελ 13.
[3] Αναστάσιος Φιλιππίδης, Ρωμηοσύνη ή βαρβαρότητα, Εκδ. Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου, σελ 2.
[4] Α. Α Βασίλιεφ, Ιστορία της Βυζαντινής αυτοκρατορίας (μτφρ. Σαβράμης Δημοσθένης), τόμ.1ος Εκδ. Πάπυρος,1995, σ 57
[5] ό.π. Φιλιππίδης, Ρωμηοσύνη η Βαρβαρότητα, σ. 3.
[6] Ιωάννης Σ. Ρωμανίδης, Ρωμηοσύνη Ρωμανία Ρούμελη Εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2002, σ.11.
[7] ό.π., Ρωμανίδης, Ρωμηοσύνη σ.13.