Ιδιαίτερα σε μια εποχή που η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει, όπως είναι αναμενόμενο την πορεία πολλών εταιρειών, πρωταρχικό στόχο της διοίκησης αποτελεί η διατήρηση της
ηγετικής θέσης της στην αγορά.
Καθοριστική σημασία για την επίτευξη του στόχου αυτού έχει και η επιλογή μιας επιτυχημένης στρατηγικής. Με τον όρο στρατηγική εννοούμε την κατεύθυνση (direction) και το εύρος δραστηριοτήτων (scope) μιας επιχείρησης μακροπρόθεσμα, η οποία εξασφαλίζει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την επιχείρηση, μέσω της διάταξης πόρων της μέσα σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον, με στόχο να ανταποκριθεί στις ανάγκες των αγορών και να ικανοποιήσει τις προσδοκίες των βασικών ομάδων ενδιαφερομένων (stakeholders). Τα είδη της στρατηγικής που καλείται μια επιχείρηση να εφαρμόσει ποικίλουν ανάλογα με το εξωτερικό και εσωτερικό περιβάλλον, αλλά και με τους μακροχρόνιους στόχους που η ίδια έχει θέσει, δηλαδή την εταιρική αποστολή και το όραμα της. Σύμφωνα με τον καθηγητή Βασίλη Μ. Παπαδάκη («Στρατηγική των Επιχειρήσεων: Ελληνική και Διεθνής εμπειρία», τόμος Α’), η Επιχειρηματική Στρατηγική Ανάπτυξης (Corporate Growth Strategy, η Επιχειρηματική Στρατηγική Διάσωσης/ Αναστροφής (Corporate Turnaround/ Retrenchment Strategy), οι Στρατηγικές Επίτευξης Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος (Business Level or Competitive Strategies) και η Στρατηγική Διεθνοποίησης, αποτελούν συνοπτικά κάποιες κατηγορίες βάσει των οποίων καλείται μια επιχείρηση να διαμορφώσει τη δική της μοναδική στρατηγική, τα χαρακτηριστικά της οποίας θα της προσφέρουν το πολυπόθητο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ποια είναι όμως η σχέση της οργανωτικής δομής με τη στρατηγική; «Απ’ όλα τα πράγματα που έχω κάνει, το πιο ουσιώδες ήταν ο συντονισμός των ταλέντων αυτών που εργάζονται για εμάς και η κατεύθυνση τους προς κάποιον συγκεκριμένο στόχο» έχει δηλώσει ο Walt Disney δίνοντας μια ουσιαστική απάντηση στο προηγούμενο ερώτημα. Μια επιτυχημένη στρατηγική προκειμένου να είναι ταυτόχρονα και αποτελεσματική θα πρέπει να συνδυάζεται με την κατάλληλη οργανωτική δομή. Πρώτο βήμα αποτελεί η επιλογή ενός σωστού οργανογράμματος , το οποίο θα περιλαμβάνει τις θέσεις μέσα στην οργάνωση, θα προσδιορίζει το άτομο που κατέχει την κάθε θέση και θα αναλύει τον τρόπο που δουλεύει η επιχείρηση στο σύνολο, αλλά και το κάθε τμήμα της ξεχωριστά. Ανάλογα με την κουλτούρα της, μια εταιρεία έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει τη λειτουργική τμηματοποίηση, τη δομή με διοίκηση προϊόντος, τη δομή κατά διοικητή γεωγραφικής περιοχής ή διοίκησης αγοράς. Είναι εφικτό βέβαια, να εφαρμοστεί μια μικτή οργανωτική δομή που θα αντλεί χαρακτηριστικά από όλες τις προηγούμενες, θα προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες του κάθε τμήματος, με πρωταρχικό σκοπό την άρτια επικοινωνία, το συντονισμό και τη συνεργασία.
Συμπερασματικά, καταλήγουμε ότι η σχέση μιας αποτελεσματικής στρατηγικής με την κατάλληλα επιλεγμένη οργανωτική δομή, είναι αλληλένδετη και συμπληρωματική. Παράλληλα ο σωστός συνδυασμός τους θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά την απόδοση μιας επιχείρησης μακροπρόθεσμα.
Βιβλιογραφία: 1) Βασίλης Μ. Παπαδάκης, Στρατηγική των Επιχειρήσεων: Ελληνική και Διεθνής εμπειρία, Τόμος Α’, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα 2007
2) Γεώργιος Γ. Πανηγυράκης, Στρατηγική Διοίκηση Επώνυμου Προϊόντος, Τόμος Α’, Εκδόσεις Αθ. Σταμούλης, Αθήνα 2003