Η δεκαετία του 1960 έχει καθοριστική σημασία για την διαμόρφωση του πολιτικού
βίου στην Ελλάδα. Μόλις δέκα χρόνια από το τέλος του Εμφυλίου και παρά τα μέτρα
που επέβαλαν οι νικητές, ο ευρύτερος «αντιδεξιός» χώρος, γνώριζε ευρεία λαϊκή
αποδοχή, η οποία εκφραζόταν με τη συνεχή άνοδο των δυνάμεων αυτών στις
επαναλαμβανόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Τα πρώτα βήματα για ουσιαστική
δημοκρατικοποίηση του πολιτικού συστήματος (απελευθέρωση πολιτικών
κρατουμένων) έδιναν βάσιμες ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον. Τη «δημοκρατική
άνοιξη» αυτή έρχεται να ανακόψει απότομα η «αποστασία» που μέσω της
κοινοβουλευτικής παρακμής οδήγησε στη δικτατορία και ενώ τα πάθη του εμφυλίου
και οι πληγές είχαν αρχίσει να επουλώνονται, η κατάσταση που δημιουργήθηκε,
ανέστειλε μέχρι το 1974 το «μετριασμό των παθών».
Όταν ο Βασιλιάς αρνήθηκε στον Παπανδρέου την ανάληψη του υπουργείου Εθνικής
Αμύνης δεν αντελήφθη ότι διέπραττε συνταγματικό σφάλμα, αρνούμενος στον
πρωθυπουργό να έχει την ευθύνη και ενός υπουργείου. Ο Παπανδρέου υπογράμμισε
ότι ο Βασιλιάς δεν είχε κανένα δικαίωμα επεμβάσεως στη σύνθεση της κυβερνήσεως,
που διέθετε την απόλυτη πλειοψηφία του λαού και την εμπιστοσύνη της Βουλής. Ο
Κωνσταντίνος, αποφασισμένος να προχωρήσει σε οριστική ρήξη με τον Παπανδρέου,
του απέστειλε τρεις επιστολές. με τις οποίες τον κατηγορούσε ότι «προετοιμάζει
δικτατορία ελεεινής μορφής»… Ο Παπανδρέου απέκρουσε κατηγορηματικά τις
αιτιάσεις του Κωνσταντίνου και επέμεινε στις απόψεις του περί ομαλής λειτουργίας
του πολιτεύματος. Στην τελευταία κρίσιμη συνάντησή του με τον Βασιλιά, έκρινε ότι
η οριστική διαφωνία του με το Στέμμα τον υποχρέωνε να υποβάλλει παραίτηση. Ο
Κωνσταντίνος, χωρίς να περιμένει την έγγραφη παραίτηση του, όρκισε το ίδιο βράδυ
την πρώτη κυβέρνηση των «αποστατών» με πρωθυπουργό τον Γεώργ. Αθανασιάδη-
Νόβα και μέλη τους Ιω. Τούμπα και Στ. Κωστόπουλο. Την επομένη η κυβέρνηση
συμπληρώθηκε. Όμως ο αριθμός των αποστατών δεν ήταν επαρκής για να στηρίξει τη
νέα κυβέρνηση. Χρειάστηκε να σχηματισθούν άλλες δύο κυβερνήσεις «αποστατών»,
μια υπό τον Ηλ. Τσιμιρώκο (20.8.1965) και η έτερη υπό τον Στέφ. Στεφανόπουλο
(17.9.1965) για να εξασφαλισθεί η κοινοβουλευτική απαραίτητη πλειοψηφία.
Η «αποστασία» και το «Βασιλικό πραξικόπημα» του 1965 έμειναν στη συνείδηση του
λαού και στην ιστορική μνήμη ως«στίγμα» και «μαύρη σελίδα» της πολιτικής
ιστορίας της χώρας. Από τους μελετητές της περιόδου αυτής χαρακτηρίστηκαν
«προάγγελος» της στρατιωτικής δικτατορίας του 1967 και «η αρχή του τέλους» του
θεσμού της Μοναρχίας στην χώρα.__