Οι Hersey και Blanchard (1969), ορίζουν ότι ηγεσία «είναι η διαδικασία που αποσκοπεί στο να επηρεάσει τις ενέργειες ενός ατόμου ή μιας, ομάδας στην προσπάθειά της να επιτύχει τους στόχους μιας επιχείρησης όταν είναι δεδομένη η κατάσταση και οι συνθήκες που επικρατούν σε αυτήν». Από τον ορισμό προκύπτει ότι τη διαδικασία της ηγεσίας συναποτελούν ο ηγέτης, οι υφιστάμενοι και άλλες μεταβλητές που σχετίζονται με την κατάσταση που επικρατεί στην επιχείρηση (Μπουραντάς, 2005).
Ο αποτελεσματικός ηγέτης πρέπει να διαθέτει βασικές δεξιότητες. Να έχει όραμα (vision) και να προβλέπει το μέλλον. Να ενδυναμώνει (empowerment) και να ενθαρρύνει τους υπαλλήλους να συμμετέχουν σε όλες τις προσπάθειες βελτίωσης των λειτουργιών του οργανισμού και της ποιότητας των προϊόντων. H διαίσθηση (intuition) είναι η δεξιότητα όπου ο ηγέτης χρησιμοποιεί στη λήψη των αποφάσεων, κυρίως σε περιόδους αβεβαιότητας και μεγάλων αλλαγών. Η εσωτερική κατανόηση απαιτεί την εσωτερική αναζήτηση και έπειτα την αναγνώριση των σχέσεων με τους υπαλλήλους και τον οργανισμό. Επίσης, η συμβατότητα αξιών (value congruence), όπου ο ηγέτης ενσωματώνει τις αξίες του (σεβασμός, εμπιστοσύνη, ομαδική εργασία, εντιμότητα) με αυτές της οργάνωσης και των μελώψν της ομάδας (Torrington et al, 2009).
Σύμφωνα με τον Ryback, ο συναισθηματικά νοήμων ηγέτης, εκδηλώνει κάποιες βασικές συμπεριφορές, μεταξύ των οποίων είναι ότι δεν κρατά επικριτική στάση απέναντι στους υφισταμένους του, διαθέτει κατανόηση για τους άλλους και για τα συναισθήματά τους και χρησιμοποιεί παραδείγματα από τις δικές του εμπειρίες για να βοηθήσει τους άλλους να κατανοήσουν καλύτερα τον εαυτό τους. Είναι ειλικρινής για τα συναισθήματά του και τις προθέσεις του. Είναι πάντα παρών, έτοιμος να αναλάβει τις ευθύνες του, ανοιχτός στην κριτική. Πάντα επικεντρώνεται στη μεγαλύτερη εικόνα. Είναι εκφραστικός και δίνει μεγάλη σημασία στην προσωπική επικοινωνία. Δεν διστάζει να μοιραστεί τα συναισθήματά του, αλλά είναι επιλεκτικός. Είναι υποστηρικτικός και κάνει τους άλλους να αισθάνονται αναντικατάστατοι και πολύτιμοι. Είναι αποφασιστικός και επιλύει συγκρούσεις γρήγορα προτού πάρουν μεγάλες διαστάσεις και γίνουν ανεξέλεγκτες. Διαθέτει ζήλο και απολαμβάνει την αίσθηση της. Δεν θεωρεί ότι έχει να αποδείξει κάτι σε κάποιον, έχει μόνο ευθύνη απέναντι στον εαυτό του, στους υφισταμένους του και την επιχείρησή του. Έχει αυτοπεποίθηση και αφήνει στους γύρω του χώρο να αναπνεύσουν και να εξελιχθούν, ενθαρρύνοντάς τους να θέσουν υψηλότερους στόχους, αξιοποιώντας το ταλέντο και τις δυνατότητές τους (Osterberg, 2009; Επιτροπάκη,2005).
Βιβλιογραφία
Eπιτροπάκη, Ο., (2005), «Ηγεσία και συναισθηματική νοημοσύνη : πολυτέλεια ή αναγκαιότητα;», προσπελάσθηκε στις 12/3/2012 από την ιστοσελίδα http://port-site.com/ManagementSynaisthNohmosynh2.htm.
Μπουραντάς, Δ., (2008), Ηγεσία – Ο δρόμος της διαρκούς επιτυχίας, Αθήνα : Κριτική.
Österberg, M., (2009), Henkilöstöasiantuntijan käsikirja (Manual for a human resources manager), 3th ed. , Helsinki : Gummerus Kirjapaino.
Torrington, D., Hall, L., & Taylor, S., (2008), Human Resource Management, 7th ed. Edinburg : Pearson Education Limited.