Η πρακτική βασισμένη σε αποδείξεις στην νοσηλευτική, ξεκίνησε να εφαρμόζεται από τα τέλη του 20ου αιώνα. Πιστεύεται ότι άτυπα, η νοσηλευτική κοινότητα βάσιζε πολλές από τις πρακτικές της στην βιβλιογραφική έρευνα για χρόνια νωρίτερα2. Ο Roperανέφερε σε μια μελέτη για την νοσηλευτική τεκμηρίωση το 1977, πως πολλά καθήκοντα των νοσηλευτών εκτελούνται με παραδοσιακές μεθόδους, με γνώσεις και κλινική εμπειρία που ελήφθησαν υπό τη μορφή μαθητείας και όχι από εξειδικευμένη έρευνα8. Αυτή η διαπίστωση οδήγησε άλλους συγγραφείς στην αναζήτηση μεθόδων για την εφαρμογή τη πρακτικής βασισμένη σε αποδείξεις στην κλινική καθημερινότητα.
Το 1981 ο Huutεπισήμανε σε ένα άρθρο του σχετικό με την έρευνα στο νοσηλευτικό πεδίο, πως η νοσηλευτική θα πρέπει να γίνει ένα επάγγελμα που βασίζεται στην έρευνα6. Με την πάροδο των χρόνων και καθόσον όλο και περισσότεροι νοσηλευτές υιοθετούσαν πρακτικές βασισμένες σε αποδείξεις, υπήρξαν αντιδράσεις από την λοιπή επιστημονική κοινότητα που αφορούσαν στο κατά πόσο η νοσηλευτική διεργασία τείνει να εξελίσσεται σε εφαρμογή «συνταγών από βιβλίο μαγειρικής» χωρίς να δίνεται σημασία στις επιμέρους ανάγκες των ασθενών και χωρίς η φροντίδα να εξατομικεύεται2. Για να μπορέσουν λοιπόν οι νοσηλευτικές πράξεις να έχουν καλά αποτελέσματα και οι κλινικές αποφάσεις να λαμβάνονται μετά από καθολική εκτίμηση των αναγκών του ασθενή, οι Haynesetal, πρότειναν το 1996 ένα μοντέλο για την διευκόλυνση της λήψης κλινικών αποφάσεων από τον νοσηλευτή3. Στο μοντέλο αυτό, προτείνεται να εφαρμόζεται ο συνδυασμός των γνώσεων που προέρχονται από την κλινική εμπειρία, με τις προτιμήσεις του ασθενή και τις αποδείξεις που βρέθηκαν από την κλινική έρευνα, πάντα στα πλαίσια των διαθέσιμων πόρων. Αυτό το μοντέλο είναι πλέον κοινώς αποδεκτό και λειτουργεί ως γνώμονας στην λήψη των κλινικών αποφάσεων9.
Με την εξέλιξη της βιβλιογραφίας που αφορά στην νοσηλευτική έχει φανεί ότι σημαντικό ρόλο για την λήψη της απόφασης για κάποιο καθήκον από τον κλινικό, παίζει το «γνωστικό συνεχές»4,5. Η έννοια αυτή αναλύθηκε από τους Hammondetal4, που διερεύνησαν ως παράγοντες που επηρεάζουν την λήψη της απόφασης, την πολυπλοκότητα του εκάστοτε καθήκοντος, τον διαθέσιμο χρόνο αντίδρασης του νοσηλευτή, και το κατά πόσο τον καθήκον είναι οριοθετημένο ή ασαφές. Βρέθηκε λοιπόν ότι οι παραπάνω αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα το αν η απόφαση που θα ληφθεί από τον κλινικό νοσηλευτή θα είναι βασισμένη σε αποδείξεις.
Σήμερα, που η διεπιστημονική θεραπευτική προσέγγιση των περιστατικών ενθαρρύνεται όλο και περισσότερο1, οι νοσηλευτές έχουν κληθεί να αναλάβουν περισσότερα καθήκοντα και διεργασίες φροντίδας που στο παρελθόν αναλάμβαναν παραδοσιακά οι γιατροί, και αυτό συνέβη λόγω της κατοχύρωσης των νοσηλευτικών διεργασιών δια μέσου της νοσηλευτικής έρευνας για αποδείξεις.
Βιβλιογραφία
- Atwal A. , Cadwell K. Nurses perceptions of multidisciplinary team work in acute health care. Int J Nrs Pract. 2006: 12(6) : 359-365
- DiCenso A. , Cullum N. , Ciliska D. , Implementing evidence-based nursing : some misconceptions. Evid Based Nurs. 1998(1) : 38-39
- Hayes RB. , Sackket DL. , Gray JAM. , et al. Transferring evidence from research into practice. 1. The role of clinical care research evidence in clinical decisions [editorial]. ACP Journal Club. 1996(125) : A14-A16
- Hammod KR. , Hamm RM. , Grassie J. , et al. IEEE Transactions on systems , man and cybernetics. 1987(17) : 753-770.
- Hamm RM. Clinical intuition and clinical analysis: expertise and the cognitive continuum. In Dorrie J, Elstein A, editors. Professional judgment : a reader in clinical decision making. Cambridge : Cambridge Un. Press. 1988 : 78-105.
- Huut J. Indicators for nursing practice: the use of research findings. J. Adv Nurs 1981(6) : 189-194
- Mulhall A. Nursing research and evidence. Evid Based Nurs. 1998(1) : 4-6
- Roper N. Justification and use of research in nursing. J. Adv Nurs. 1977(2) : 365-371
- Thompson C. , Cullum N. , McCaughan D. , et al. Nurses information use and clinical decision making – the real world potential for evidence-based decisions in nursing. Evid Based Nurs. 2004(7) : 68-72