Γενικά: Η λογιστική, είναι μια καταγραφή των συναλλακτικών πράξεων (λογιστικών γεγονότων) με τη σειρά που συμβαίνουν. Η καταγραφή αυτή γίνεται με μια ιδιότυπη τεχνική, τη λογιστική τεχνική, που διασφαλίζει μια αξιοπιστία σ’ αυτή τη καταγραφή. Λογιστική ακόμη είναι η επεξεργασία των λογιστικών πράξεων , ώστε να έχουμε την επιθυμητή πληροφόρηση που είναι άλλωστε ο σκοπός της Λογιστικής.
Θα ήταν ευχής έργο, αυτή η καταγραφή και επεξεργασία να γίνεται με κανόνες καθολικής αποδοχής και παγκόσμιας εμβέλειας, ώστε όλοι οι χρήστες των λογιστικών δεδομένων να έχουν μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας και πληροφόρησης. Αυτός ο ρόλος ανατίθεται στη λογιστική τυποποίηση.
Έννοια: Θα μπορούσε κάποιος να ορίσει τη λογιστική τυποποίηση σαν το σύνολο των ιδεών, αρχών και κανόνων, που όταν εφαρμοσθούν αυξάνουν την σημασία των λογιστικών δεδομένων κυρίως από την άποψη της οικονομικής και κοινωνικής χρησιμότητάς τους. Υπάρχουν δύο «σχολές» για τη λογιστική τυποποίηση. Αυτή που αρκείται στις γενικές λογιστικές αρχές και στις ομοιόμορφες οικονομικές καταστάσεις (αγγλοσαξωνική άποψη), και αυτή της ολοκληρωμένης λογιστικής τυποποίησης με βάση τα λογιστικά σχέδια (Γαλλία, Ελλάδα).
Ιστορικά εμφανίζεται πρώτα η προσπάθεια ομοιόμορφης εμφάνισης των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. Αργότερα διαπιστώνεται ότι δεν αρκεί η ομοιόμορφη εμφάνιση του Ισολογισμού και των Αποτελεσμάτων Χρήσεως, αλλά μία ευρύτερη, ποικίλης όμως εκτάσεως, τυποποίηση όσον αφορά: την ορολογία, την κατάταξη των οικονομικών πράξεων, τη λειτουργία των λογαριασμών, τις μεθόδους αποτιμήσεως κ.λπ.
Η λογιστική τυποποίηση δεν σημαίνει πάντα ομοιομορφοποίηση. Τείνει να συγκεράσει την ανάγκη ενιαίας παρουσίασης των λογιστικών δεδομένων για γενικότερους σκοπούς με την ανάγκη προσαρμογής στις ιδιαίτερες συνθήκες και μέσα των επιμέρους οικονομικών μονάδων. Αυτό το δεύτερο στοιχείο υπερτερεί στις ρυθμίσεις που αφορούν το κόστος και γενικά την αναλυτική λογιστική, με κυριότερο όργανο-οδηγό τους επαγγελματικούς λογιστικούς οδηγούς. Ενώ αντίθετα το πρώτο στοιχείο υπερτερεί στη γενική λογιστική, με κυριότερο εργαλείο – πλαίσιο το γενικό λογιστικό σχέδιο.
Η τυποποίηση ενώ έχει σαν βασικό σκοπό να εξυπηρετήσει τις ανάγκες που συνδέονται με την ορθολογική διαχείριση της σύγχρονης επιχείρησης, δεν μπορεί να αγνοήσει και τους άλλους χρήστες των λογιστικών δεδομένων και συγκεκριμένα: τη Δημόσια Διοίκηση (αγορανομικοί – φορολογικοί έλεγχοι, ανάγκες Εθνικών Λογαριασμών), τις Τράπεζες (πιστοδοτικός έλεγχος), του ασχολούμενους με την οικονομική έρευνα (στατιστικές υπηρεσίες, γραφεία ερευνών, τεχνικούς της Λογιστικής), τους μετόχους, τους εργαζόμενους στην επιχείρηση ή τους συναλλασσόμενους με αυτήν, τους καταθέτες όταν πρόκειται για τις Τράπεζες, τους ασφαλισμένους όταν πρόκειται για τις Ασφαλιστικές Εταιρίες κ.λπ. Αυτά τα διαφορετικά συμφέροντα, πολλές φορές αντιτιθέμενα, αλλά και η πολυσχιδής πραγματικότητα, κάνουν πιο δύσκολη τη χάραξη χρυσής τομής, όσον αφορά την έκταση και το βαθμό «ομοιομορφοποίησης» των λογιστικών δεδομένων.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
- «Ο Πανδέκτης» του Λογιστή, Ε. Σακκέλης, εκδόσεις Ε. Σακκέλη, Αθήνα 2008 3η έκδοση.
- Ανάλυση – Ερμηνεία του ελληνικού γενικού λογιστικού σχεδίου, Θ. Γρηγοράκος, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 2008 13η έκδοση