Γίνεται άμεση σύνδεση των διατροφικών συνηθειών του ατόμου με τις
καθημερινές καταστάσεις που ζει και τον τρόπο με τον οποίο τις αντιλαμβάνεται,
εφόσον είναι το καύσιμο του οργανισμού και ευθύνεται για τον τρόπο με τον οποίο
συμπεριφερόμαστε. Το είδος της διατροφής του κάθε ατόμου και ο τρόπος με τον
οποίο τρέφεται, εμφανίζουν πολλά στοιχεία για την προσωπικότητά του και την
συναισθηματική του κατάσταση, εφόσον η πρόσληψη της τροφής δεν είναι αναγκαία
μόνο για την επιβίωσή του, αλλά υπάρχει μεγάλο ποσοστό σύνδεσης της τροφής με
ανάγκη έκφρασης διαφόρων συναισθηματικών του αναγκών, όπως ανάγκη αποδοχής
από το κοινωνικό σύνολο, απελπισία, εγκατάλειψη, προδοσία, θυμός Ορισμένες
ανάγκες των ατόμων αυτών, οι οποίες καλύπτονται μέσω των διατροφικών τους
συνηθειών, είναι η ανάγκη της ασφάλειας, της αποδοχής, η αντιμετώπιση της
απόρριψης, η μειωμένη αυτοεκτίμηση, η αδυναμία επίλυσης διαφόρων προβλημάτων
και η κάλυψη των ψυχικών κενών. Σε αυτή την ανάγκη το άτομο δεν μπορεί να
εκφράσει τα συναισθηματικά του κενά και προτιμά να τα επουλώσει με την ανάγκη
της τροφής (Εμμανουηλίδου, 2011).
Λέξη κλειδί για την παρούσα έρευνα, αποτελεί η λέξη ‘αλεξιθυμία’ , η
οποία προέρχεται από το στερητικό α- , το συνθετικό λεξ- και τη λέξη θυμός και
πρωτοεμφανίστηκε από τον Πέτρο Σιφναίο (1973b˙c), εξηγώντας τον όρο αυτό ως τη
δυσκολία ορισμένων ανθρώπων να διαχωρίζουν τις συναισθηματικές καταστάσεις
που βιώνουν και τη δυσκολία της περιγραφής των συναισθημάτων με λέξεις
(Βασλαματζής, 2003). Οι αλεξιθυμικοί, επηρεάζονται από διάφορες καταστάσεις,
αλλά δυσκολεύονται σε μεγάλο ποσοστό να τα κατανοήσουν και να τα
εσωτερικεύσουν και σε διάφορες προσπάθειές τους για έκφραση των συναισθημάτων
αυτών, χρησιμοποιούν λέξεις που εκφράζουν αρνητικά συναισθήματα (Ref, Heuser &
Fichter, 1996).
Τα κυριότερα χαρακτηριστικά της διαταραχής αυτής, είναι η δυσκολία
των ατόμων να εντοπίσουν τα συναισθήματά τους και το περιορισμένο λεξιλόγιο το
οποίο διαθέτουν για την περιγραφή αυτών των συναισθημάτων. Επίσης, τα άτομααυτά δυσκολεύονται να διαχωρίσουν τα εσωτερικά τους συναισθήματα από τα
σωματικά. Πολλά ακόμη χαρακτηριστικά των αλεξιθυμικών ατόμων, είναι ο
περιορισμός στις φαντασιώσεις και τα όνειρά τους, η αδυναμία να εμφανίζουν στο
μυαλό τους ζωντανές εικόνες, η δυσκολία στη διαχείριση περίπλοκων σκέψεων, ο
εσωστρεφής τρόπος σκέψης και επίσης τρομάζουν με τη συναισθηματική έκφραση
των ατόμων γύρω τους (Pennebaker, 1995). Συνεπώς, εφόσον τα άτομα αυτά
υπερτερούν των δύο αυτών χαρακτηριστικών, την φαντασίας και των ονείρων, η
αλεξιθυμία θεωρείται σύμφωνα με τον Σιφναίο (1988a), το αντίθετο της
δημιουργικότητας. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της αλεξιθυμίας και συνεπώς και
αρνητικό είναι πως επηρεάζονται και οι προσωπικές σχέσεις με τους γύρω τους, διότι
δεν είναι ικανοί να νιώσουν αισθήματα όπως χαρά, αγάπη, στοργή σε αντίθεση με
άτομα τα οποία δεν είναι αλεξιθυμικά (Taylor et al.,1997).
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Βασλαματζης, Γ. (2003). Αλεξιθυμίας: Σύγχρονα θεωρητικά και ερευνητικά
δεδομένα. Ψυχιατρική, 14 (1): 6-7.
Εμμανουηλίδου, Κ. (2011). Ψυχολογία της διατροφής. Αθήνα: Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Pennebaker, J. W. (1995). Emotion, Disclosure and Health. Washington: American
Psychological Association.
Ref, W., Heuser, J., & Fichter, M. (1996). What does the Toronto Alexithymia Scale
TAS- R measure? Journal of the Clinical Psychology, 52(4), 423- 429.
Taylor, J. G., Bagby, R.M., & Parker, J., D. (1997). Disorders of affects regulation:
Alexithymia in medical and psychiatric illness. United Kingdom: Cambridge
University Press.